Αλληλεπιδράσεις φαρμάκων και τροφίμων: Τι πρέπει να προσέχουμε

Αλληλεπιδράσεις φαρμάκων και τροφίμων: Τι πρέπει να προσέχουμεΠολύ συχνά πρέπει να λάβουμε κάποια φαρμακευτική αγωγή. Επειδή η τροφή μπορεί να επηρεάσει τη λήψη φαρμάκων και το αντίστροφο, είναι καλό να γνωρίζουμε τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ τροφίμων και φαρμάκων. Ορισμένα θρεπτικά συστατικά των τροφίμων μπορεί να αλληλεπιδράσουν με τη δραστική ουσία των φαρμάκων με αποτέλεσμα: 1) να εμποδίσουν τη δράση του φαρμάκου (για το λόγο που προορίζεται), 2) ίσως κάποιες παρενέργειες του φαρμάκου να βελτιωθούν ή να επιδεινωθούν, 3) ίσως προκληθούν κάποιες παρενέργειες.

Επιπλέον, κάποια φάρμακα μπορούν να επηρεάσουν τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιεί το σώμα μας την τροφή.

Μερικές αλληλεπιδράσεις φαρμάκων και τροφίμων φαίνονται παρακάτω.

Πρέπει να λαμβάνω τη φαρμακευτική αγωγή με γεμάτο ή «άδειο» στομάχι;

Ορισμένα, φάρμακα μπορεί να δράσουν γρηγορότερα, αργότερα, καλύτερα ή χειρότερα όταν λαμβάνονται με γεμάτο ή άδειο στομάχι. Γι’ αυτό ρωτήστε το φαρμακοποιό ή το γιατρό σας αν πρέπει να λαμβάνονται με άδειο στομάχι (δηλαδή 1 ώρα πριν ή 2 ώρες μετά το φαγητό), κατά τη διάρκεια του γεύματος ή μετά το γεύμα.

Για ποιους λόγους δεν πρέπει να λαμβάνω τη φαρμακευτική αγωγή με το αλκοόλ;

Όταν λαμβάνουμε φαρμακευτική αγωγή και πριν, μετά ή ταυτόχρονα καταναλώσουμε αλκοόλ μπορεί να προκληθούν επιπρόσθετες παρενέργειες. Συστήνεται αποφυγή του αλκοόλ όταν λαμβάνουμε φάρμακα, ειδικά των παρακάτω κατηγοριών: Αντιισταμινικά, ναρκωτικά αναλγητικά, βρογχοδιασταλτικά, αντιπηκτικά, αντιβιοτικά, αντικαταθλιπτικά, αντιβιοτικά και αντιμυκητιασικά, αντιψυχωσικά και υπνωτικά.

Αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης

Χρησιμοποιούνται για τη μείωση της αρτηριακής πίεσης και την αντιμετώπιση της καρδιακής ανεπάρκειας. Τα άτομα που λαμβάνουν την παραπάνω φαρμακευτική αγωγή, θα πρέπει να προσέξουν την μεγάλη κατανάλωση καλίου και να αποφεύγουν τρόφιμα όπως μπάνανες, πορτοκάλια, πράσινα λαχανικά, και υποκατάστατα άλατος. Η υπερβολική ποσότητα καλίου στο σώμα μπορεί να είναι επιζήμια και να προκαλέσει αλλαγές στο ρυθμό της καρδιάς.

Διουρητικά

Τα διουρητικά χάπια συμβάλλουν στην αποκατάσταση των επιπέδων νερού, νατρίου και χλωρίου στο σώμα. Μερικές φορές χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση της υπέρτασης. Απαιτείται προσοχή στη χρήση τους γιατί ορισμένα διουρητικά μπορεί να προκαλέσουν απώλειες μετάλλων όπως καλίου, ασβεστίου και μαγνησίου από το σώμα. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια χρήσης ορισμένων διουρητικών απαιτείται προσοχή στην πρόσληψη καλίου και να αποφεύγεται η κατανάλωση τροφών που είναι πλούσιες σε κάλιο όπως αναφέρονται παραπάνω.

Στατίνες

Αποτελεί την πιο συνηθισμένη φαρμακευτική αγωγή για μείωση των επιπέδων της χοληστερόλης και τη μείωση του βαθμού παραγωγής της LDL-«κακής» χοληστερόλης. Ορισμένες στατίνες συμβάλλουν στην αύξηση της HDL-«καλής» χοληστερόλης. Κατά τη διάρκεια λήψης κάποιων στατινών πρέπει να αποφεύγεται η λήψη χυμού γκρειπφρουτ γιατί αυξάνει τη συγκέντρωση του φαρμάκου στον οργανισμό με αποτέλεσμα να αυξάνεται η πιθανότητα των παρενεργειών. Ο χυμός γκρειπφρουτ περιέχει μία ομάδα στοιχείων που ονομάζονται φουρανοκουμαρίνες, οι οποίες μπορεί να τροποποιήσουν τα χαρακτηριστικά του φαρμάκου σε αντίθεση με άλλους χυμούς εσπεριδοειδών φρούτων.

Αντιπηκτική Αγωγή

Χρησιμεύει στη μείωση του κινδύνου δημιουργίας θρόμβων. Άτομα που λαμβάνουν αντιπηκτικά θα πρέπει να προσέχουν τη Βιταμίνη Κ και να ακολουθούν μια ισορροπημένη διατροφή με μία σταθερή ποσότητα πράσινων λαχανικών. Τρόφιμα πλούσια σε βιταμίνη Κ είναι τα μπρόκολο, λάχανο, σπανάκι κ.ά. Επίσης, πολλά συμπληρώματα διατροφής και βιταμίνες μπορεί να αλληλεπιδράσουν με τα αντιπηκτικά και να μειώσουν τα οφέλη ή να αυξήσουν τους κινδύνους. Αποφύγετε το σκόρδο, τα τζίντζερ, τζίνσενγκ και τζίνγκο γιατί μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο αιμορραγίας.

Λεβοθυροξίνη

Λαμβάνεται από κάποιους ασθενείς με υποθυρεοειδισμό. Αν καταναλώνετε αλεύρι σόγιας, καρύδια, και πολλές φυτικές ίνες, τότε η δόση του φαρμάκου ίσως χρειαστεί να αλλάξει. Γι’αυτό ενημερώστε το γιατρό σας.

Αντιμυκοβακτηριδιακά

Κατά τη διάρκεια λήψης τους, συστήνεται η αποφυγή τροφίμων και ποτών που περιέχουν τυραμίνη και ισταμίνη. Η ισταμίνη περιέχεται στην παλαμίδα, στον τόνο και σε άλλα τροπικά ψάρια. Η τυραμίνη συναντάται σε τυριά, μοσχάρι, σε ορισμένα φρούτα, φάβα, τη μπύρα, το κόκκινο κρασί και τα λικέρ και πρέπει να αποφεύγεται η υπερβολική κατανάλωση σοκολάτας. Επίσης, πολλά ποτά με καφεΐνη περιέχουν τυραμίνη και θα πρέπει να περιορίζεται η χρήση τους.

Αντικαταθλιπτικά – Αναστολείς μονοαμινικής οξειδάσης

Με την παραπάνω φαρμακευτική αγωγή πρέπει να αποφεύγεται η κατανάλωση τροφίμων πλούσιων σε τυραμίνη όπως αναφέρεται παραπάνω, γιατί μπορεί να αυξηθούν οι παρενέργειες του φαρμάκου και συστήνεται ο περιορισμός καφεΐνης και αλκοόλ.

Συνοψίζοντας, όταν λαμβάνετε οποιαδήποτε φαρμακευτική αγωγή ενημερωθείτε από το γιατρό, το διαιτολόγο ή το φαρμακοποιό σας για την βέλτιστη χρήση τους.

Βιβλιογραφία:

FDA – Information for Consumers (Drugs) > Educational Resources

Θεώνη Καπερώνη
Αν σας άρεσε το άρθρο μας, μοιραστείτε το με τους φίλους σας. Θα μας βοηθούσε πολύ!

Θεώνη Καπερώνη

Πτυχιούχος τμήματος Διατροφής και Διαιτολογίας του Τεχνολογικού Εκπαιδευτικού Ιδρύματος Θεσσαλίας. - Επικοινωνία: +30 6981154675 Email: [email protected]